Jaki był rok 2019 i jaki będzie rok 2020?

Tradycyjnie w numerze pierwszym „Głosu PSB” publikujemy podsumowanie minionego sezonu oraz ogólną prognozę tego, co budowlaną społeczność może czekać w nadchodzących 12 miesiącach.
W branży budowlanej, pogoda, zmiany cen czy ogólne nastroje społeczne i sytuacja polityczna mają istotny wpływ na jej ostateczną kondycję. Mimo tych trudności, po raz kolejny, w oparciu o dane makroekonomiczne oraz opinie wielu przedsiębiorców staramy się nakreślić spodziewany trend nadchodzących zmian. Zanim sformułujemy prawdopodobny, naszym zdaniem, scenariusz sytuacji w sektorze budownictwa mieszkaniowego, spójrzmy bliżej na to, co działo się w nim przez ostatnie 12 miesięcy.

JAK KSZTAŁTOWAŁ SIĘ POPYT NA KRAJOWYM RYNKU?

Początek 2019 roku, w porównaniu z sezonem 2018, przyniósł bardzo wyraźne ożywienie popytu na materiały dla budownictwa oraz branży dom i ogród. W okresie styczeń-maj sprzedaż w hurtowniach i marketach Mrówka była wyższa od kilku do nawet 30%. Negatywnym zaskoczeniem był 10% spadek zapotrzebowania na materiały budowlane w czerwcu, częściowo został on skorygowany wzrostem sprzedaży w lipcu. Począwszy od sierpnia do listopada skala i trendy w sprzedaży partnerów PSB były bardzo zbliżone do roku 2018, jednak sytuacja w detalu była znacznie lepsza od segmentu hurtowego. Wykresy 1 i 2 odzwierciedlają podobieństwa i różnice oraz skalę popytu w obu kanałach sprzedaży Grupy PSB w latach 2018–2019.
W roku 2019 sprzedaż firmy będącej partnerem Grupy PSB wzrosła średnio o 6,2%, rok wcześniej wartość ta wyniosła 9,8%. W składzie Grupy PSB roczne przychody wzrosły średnio o 2,1% (w roku 2018 o 9,4%), a w Profi 5,9% (analogicznie o 16,6%). Z kolei w markecie Mrówka dodatnia dynamika sprzedaży wyniosła 10,1% (w 2018 o 6,9%). Widać wyraźne odwrócenie trendów – w roku 2018 sytuacja w hurcie była znacząco lepsza, w kolejnym sezonie wyraźnie poprawił się popyt detaliczny, związany z remontami oraz utrzymaniem posesji.

SPRZEDAŻ I CENY CENTRALI PSB WG GRUP PRODUKTOWYCH

Przychody Grupy PSB (centrali) ze sprzedaży materiałów dla budownictwa oraz domu i ogrodu po dwunastu miesiącach 2019 r. były wyższe o prawie 10% od osiągniętych w analogicznym okresie roku poprzedniego, w tym efekt wzrostu cen stanowił 3,6%. 
Liderami wzrostu sprzedaży w centrali SPB były produkty z sektora dom i ogród: ranking otwiera grupa ogród, hobby, która odnotowała +24% wzrost sprzedaży przy 2,6% wzroście cen. Wicelider – otoczenie domu – uzyskał 21% przyrost choć już przy wyższym wzroście cen o 5,9%. Trzecia grupa – motoryzacja – osiągnęła wzrost o 18% przy tylko 1,4% wzroście cen.

Najwyższą korelację cenowo-popytową miały dwie grupy: ściany kominy – sprzedaż +17%, ceny +15% oraz cement, wapno – sprzedaż +10%, ceny +9,4%. Nieco inna sytuacja nastąpiła w towarach, które uplasowały się na końcu rankingu dynamiki sprzedaży – w płytach OSB spadek sprzedaży sięgnął 2% przy spadku cen o 4,4%, zaś izolacje termiczne odnotowały spadek o 4%, a ich ceny spadły o 2,2% – wykres 3.
Sprzedaż, przez centralę PSB, materiałów ze środka omawianego rankingu wzrosła o ok. 5–15%, a ich ceny wzrosły o kilka procent. Ogólnie można stwierdzić, że ceny materiałów hurtowych zwiększyły się o ok. 4,7%, zaś z sektora dom i ogród o ok. 2,3%.

WSTĘPNE WYNIKI GRUPY PSB

Na koniec 2019 r. Grupę PSB tworzyło 395 firm handlowych, dysponujących łącznie 296 składami materiałów budowlanych, 307 sklepami PSB Mrówka oraz 64 placówkami PSB Profi. W omawianym okresie sieć detaliczna powiększyła się o 22 markety, zaś 3 hurtownie zostały przekształcone w nowoczesne centra budownictwa PSB Profi.
Wstępnie szacowane, skumulowane przychody ze sprzedaży materiałów budowlanych całej Grupy PSB osiągnęły w 2019 r. pułap ok. 7,2 mld zł i były o 8% wyższe od osiągniętych w roku poprzednim. Warto zauważyć, że 72% partnerów PSB odnotowało wzrosty, zaś w 28% podmiotów nastąpiły spadki przychodów. W roku 2018 proporcje te wyglądały lepiej: 83/17.
Grupa PSB konsekwentnie rozwija swoją strategię rozwoju marketów Mrówka i Mini-Mrówka. W 2019 roku przychody całej sieci detalicznej, w wyniku wzrostu popytu oraz uruchomienia nowych placówek, wzrosły o 17%, przekraczając poziom 2,5 mld zł.
Z kolei całkowite przychody centrali – Grupy PSB Handel S.A., osiągnęły poziom 2,97 mld zł i były o 10% wyższe niż przed rokiem.

PODSUMOWANIE

1. W minionym sezonie, przeciętna firma partnera Grupy PSB zwiększyła swoje przychody ze sprzedaży na potrzeby budownictwa o nieco ponad 6% i była znacząco niższa niż w roku 2018.
2. W roku 2019 nastąpił dalszy wzrost popytu na, od dawna ożywionym, rynku mieszkaniowym.
3. Głównymi barierami rozwoju branży budowlanej były rosnące koszty zatrudnienia, niedobory wykfalifikowanych pracowników i wzrost obciążeń na rzecz budżetu.
4. Dynamika wzrostu cen produktów tzw. ciężkiej budowlanki wyniosła – średnio 4,7% (rok wcześniej te ceny wzrosły o ponad 7%). Z kolei produkty służące do utrzymania domów i ogrodów zdrożały o ok. 2,3%.
5. Ceny usług budowlano-montażowych nie rosły już tak bardzo jak w sezonie 2018.

JAKI BĘDZIE SEZON 2020 DLA HANDLU MATERIAŁAMI BUDOWLANYMI?

1. Ogólna liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto w 2019 roku, osiągnęła wieloletni, co najmniej dwudziestoletni, rekord. Przekroczyła pułap 237 tysięcy, tj. o 6,9% więcej niż w także rekordowym 2018 roku, kiedy dynamika wzrostu sięgnęła 7,7%. Wydane pozwolenia również osiągnęły swoje maksimum od początku obecnego wieku – 268,5 tysięcy pozytywnych decyzji administracyjnych oznaczało wzrost o 4,4% wobec roku poprzedniego.
2. W 2019 roku wartość kredytów mieszkaniowych była o kilkanaście procent wyższa niż w sezonie 2018.
3. Jednak prognozy makroekonomiczne dla Polski są gorsze niż przez rokiem – eksperci szacują wzrost PKB na poziomie 2,8–3,5%, inflacja znacząco wzrośnie – dzisiaj trudno o ocenę jak daleko przekroczy 3%, inwestycje spadną znacząco – nawet do 0,2%. Kraj wszedł wyraźnie w okres spowolnienia gospodarczego.
4. Z drugiej strony niskie bezrobocie, znacząca podwyżka płacy minimalnej oraz wzrost płac realnych będą niewątpliwie stymulować wydatki konsumentów na bieżące utrzymanie swoich posesji.
5. Potrzeby mieszkaniowe Polaków są ciągle niezaspokojone – jednak realizacja rządowych programów pomocy w tym zakresie, w minionych latach, nie przyniosła zapowiadanych efektów i nie widać realnych szans na wyraźną poprawę w roku 2020.
6. Ceny materiałów budowlanych będą dalej wzrastać, zwłaszcza tych, których produkcja jest energochłonna.
7. Koniunktury, formułowane przez firmy wykonawcze, nie są już takie optymistyczne jak przed rokiem.
8. Na tle powyższych przesłanek można szacować, iż tegoroczny popyt na materiały w budownictwie mieszkaniowym będzie porównywalny z poprzednim rokiem lub nieznacznie większy. Zaznaczyć należy, że budownictwo mieszkaniowe znajduje się na nienotowanym od lat szczycie koniunktury.
9. Grupa PSB będzie dynamicznie rozwijać swoją sieć handlową – w tym roku planujemy otwarcie ok. 30 Mrówek oraz przekształcenie kilku dotychczasowych składów w nowoczesne centra budownictwa pod nazwą PSB Profi.

Mirosław Lubarski