Solidne ocieplenie domu, a w szczególności ścian zewnętrznych znacząco redukuje koszty energii potrzebnej do ogrzewania budynku, zapewnia komfort cieplny i zdrowy mikroklimat w jego wnętrzu. Właściwa izolacja termiczna pełni również ważne funkcje w okresie letnim - to oczywiste. Co warto zatem jeszcze wiedzieć, zanim zabierzemy się za ocieplenie domu?
Wykonanie skutecznej izolacji cieplnej budynku jest absolutną koniecznością i wynika wprost z zapewnienia komfortu dla użytkowników. Dobrze ocieplony dom potrzebuje znacznie mniej energii do ogrzewania lub chłodzenia, przez co staje się zdecydowanie tańszy w użytkowaniu. To jest bardzo dominujący trend, w obecnym budownictwie, ze względu na drożejącą energię. Zdecydowana większość realizowanych domów jednorodzinnych ma w dokumentacji projektowej ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem grafitowym o współczynniku lambda λ = 0,031 W/mK i grubości 20 cm, a w przypadku budynków o tzw. standardzie pasywnym, grubość izolacji termicznej sięga nawet 30 cm grafitowego styropianu.
Eksperci od budownictwa energooszczędnego są zgodni co do zasady, że dobrze ocieplona bryła to podstawa budownictwa energooszczędnego. Bez względu na to, w jaki sposób jest ogrzewany dom to koszty będą wysokie, jeśli nie ograniczy się zużycia energii poprzez wykonanie skutecznej termoizolacji domu. Zastosowanie nawet najtańszego paliwa nie zrekompensuje oszczędności, jakie uzyska się dzięki ociepleniu budynku. Ceny nośników energii: prądu, gazu, oleju opałowego, węgla, drewna czy biomasy, raczej nie będą tanieć. Warty podkreślenia jest fakt, że redukując znacząco zużycie energii, mocno ogranicza się emisję CO2, co pozytywnie wpływa na środowisko naturalne – eliminacja smogu.
Warto pamiętać, że izolacja cieplna ma chronić całą bryłę budynku: ściany zewnętrzne (fasady), podłogi na gruncie, dach (stropodach), ściany fundamentowe i inne zewnętrzne elementy budynku, przed niskimi, jak i wysokimi temperaturami przez cały okres jego użytkowania, a jest to co najmniej kilkadziesiąt lat. Mając na uwadze ten fakt, nie powinno się (nie wolno!) stosować materiałów niesprawdzonych, przypadkowych i niewiadomego pochodzenia, wyróżniających się najczęściej niską ceną zakupu. Co w praktyce z dużym prawdopodobieństwem oznacza produkt niespełniający deklarowanych parametrów.
NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ PRZY WYBORZE I ZAKUPIE MATERIAŁÓW
Jak już wcześniej zostało wspomniane, jakość materiałów stosowanych do ocieplania budynków ma kluczowe znaczenie dla prowadzonej inwestycji, by założenia projektowe dotyczące ochrony cieplnej zostały osiągnięte. Aspekt jakości materiałów ma również ogromny wpływ na bezpieczeństwo użytkowania, na trwałość i stabilność montowanego systemu ociepleń ścian zewnętrznych lub innych elementów budynku.
Wybierając system ociepleń należy sprawdzić:
- Czy producent oferuje kompletny system ociepleń – wszystkie produkty od jednego producenta?
- Czy wybrany system posiada Krajową lub Europejską Ocenę Techniczną? º Czy materiały posiadają Rekomendację i Certyfikat Instytutu Techniki Budowlanej?
- Czy produkty wchodzące w skład systemu ociepleń nie znalazły się na liście zakwestionowanych wyrobów budowlanych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego GUNB?
Kolejnym ważnym krokiem w uzyskaniu jak najlepszych efektów po ociepleniu budynku jest prawidłowe prowadzenie prac ociepleniowych na każdym etapie realizacji. Wykonanie prac bez błędów, będzie miało ogromny wpływ na trwałość wykonanej elewacji i wysoką skuteczność ochrony cieplnej budynku. Najlepszą i w zasadzie jedyną gwarancją zrobienia skutecznego ocieplenia domu jest zastosowanie sprawdzonych jakościowo materiałów w połączeniu z fachowym ich zamontowaniem. Brzmi banalnie prosto, ale w praktyce wygląda różnie.
JAK UNIKNĄĆ BŁĘDÓW WYKONAWCZYCH I NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ PODCZAS PROWADZONYCH PRAC?
W tym celu został przygotowany zbiór najważniejszych zagadnień, na które należy zwrócić uwagę podczas wykonywania prac ociepleniowych – checklista przy ocieplaniu ścian zewnętrznych.
- Stosowanie kompletnego systemu producentów – systemowe rozwiązanie posiada krajową lub europejską ocenę techniczną (KOT, EOT), tylko jako spójny zestaw materiałów, po przeprowadzeniu odpowiednich badań. Współdziałanie produktów pochodzących z różnych systemów nie jest zbadane! Zastosowanie materiałów nie wchodzących w skład systemu jest najczęściej powodem oddalenia ewentualnych roszczeń z tytułu reklamacji.
- Zabezpieczenie robót elewacyjnych – stosowanie siatek ochronnych na rusztowaniach, które ograniczają oddziaływanie warunków atmosferycznych na wykonywane prace. Ważne nie tylko podczas przyklejania styropianu grafitowego typu fasada, ale również podczas wykonywania innych warstw elewacji jak zatapianie siatki, czy też nakładanie tynku. Siatka osłonowa stanowi ochronę przed nasłonecznieniem, wiatrem i częściowo zacinającym deszczem.
- Sprawdzenie powierzchni na której będzie mocowane ocieplenie – brak oceny geometrii ścian: ich równości oraz odchylenia od pionu, wiąże się ze zwiększonym zużyciem zaprawy klejącej, a nawet ze zróżnicowaniem grubości płyt termoizolacyjnych.
- Przygotowanie podłoża przed przyklejeniem płyt – przyklejanie płyt styropianowych powinno być zawsze poprzedzone przygotowaniem podłoża (oczyszczenie z kurzu, luźnych cząstek, usunięcie starych kruszących się tynków, itp.), wykonanie gruntowania preparatem gruntującym, szczególnie dla podłoży bardzo nasiąkliwych w celu zmniejszenia chłonności.
- Nakładanie kleju zgodnie z instrukcją – klejenie płyt poprzez nałożenie kleju do styropianu lub kleju uniwersalnego metodą pasmowo-punktową lub na całą powierzchnię płyty. Nieprzestrzeganie powyższych zaleceń może powodować osłabienie przyczepności i pojawienie się nierówności na elewacji. Niepodparte krawędzie płyt uginają się, co utrudnia prawidłowe wykonywanie kolejnych etapów prac, skutkując brakiem trwałości całego układu ociepleniowego.
- Przyklejanie płyt termoizolacyjnych z przewiązaniem – co dotyczy zwłaszcza krawędzi budynków. W efekcie na elewacji mogą później pojawić się pęknięcia. Płyty styropianowe fasada, należy mocować do ściany zewnętrznej na tzw. mijankę, każdy kolejny rząd płyt powinien być z przesunięciem krawędzi pionowej, najlepiej o połowę długości płyty.
- Stosowanie listew i profili kątowych – obowiązkowo przy obróbce otworów okiennych i drzwiowych, wszystkie narożniki bryłybudynkui w miejscach,gdzie następuję zmiana grubości. Szczególnie ważne są też miejsca strefy cokołowej, gdzie część elewacji wykonana ze styropianu fundament zazwyczaj ma mniejszą grubość ocieplenia niż grubość styropianu stosowanego powyżej fundamentu na ścianie zewnętrznej budynku. W miejscu, gdzie kończy się elewacja ściany i zaczyna strefa cokołowa, powinno się zastosować poziomą listwę zakończeniową z kapinosem.
- Odpowiednie zakłady siatki zbrojeniowej – pasy siatki zbrojącej, powinny być zatapiane w kleju z zakładem (zachodzić na siebie) około 10 cm tworząc ciągłą warstwę zbrojącą. Brak zakładów kolejnych pasów siatki zbrojącej może być przyczyną podłużnych – pionowych pęknięć na elewacjach.
- Zbrojenie diagonalne, w narożach otworów okiennych i drzwiowych – to bardzo ważny detal zbrojenia na powierzchni elewacji przy narożach otworów okiennych lub drzwiowych, wnęk i innych podobnych kształtach bryły budynku, wklejanie pod kątem 45⁰ (względem pionu/poziomu) ukośnych pasów z siatki zbrojącej o wymiarach ok. 30 x 15 cm lub więcej, ich brak może być przyczyną powstawania pęknięć w okolicach stycznych z otworem okiennym lub drzwiowym.
- Wypełnianie szczelin i nieciągłości izolacji pianą uszczelniającą PVC – ewentualne szczeliny jakie są zauważalne na styku połączeń płyt styropianowych (pionowych i poziomych) należy wypełnić pianką montażową, uszczelniającą. Niedopuszczalne jest wypełnienie ewentualnych szczelin na połączeniach płyt styropianowych zaprawą klejącą cementową. Spoiny z zaprawy stają się mostkami termicznymi. Błąd taki ujawnia się także w postaci plam na elewacji.
- Wyrównanie warstwy izolacji przed wykonaniem warstwy zbrojonej – zabieg ma na celu usuniecie ewentualnych nierówności powstałych podczas przyklejania. Dodatkowo może też zwiększać przyczepność kleju do zatapiania siatki. Może wpływać na trwałość i estetykę elewacji. Przetarcie izolacji może być wykonane za pomocą mechanicznych urządzeń do szlifowania z odciągiem pyłu lub ręcznych tarek, a pozostałości po szlifowaniu można usunąć za pomocą odkurzacza przemysłowego.
- Poprawność osadzenia łączników mechanicznych (kołków) – jeśli ich zastosowanie jest wymagane w projekcie, to należy stosować technikę montażu chowającą talerzyk łącznika w warstwie styropianu. Odpowiednim narzędziem do frezowania wykonuje się okrągły otwór o głębokości ok. 2 cm, który po zamocowaniu łącznika zostanie zamknięty zaślepką styropianową. Taki sposób montażu pozwala uzyskać jednorodną warstwę izolacji, odporną na przebarwienia miejsc w którym zostały zastosowane łączniki mechaniczne. Elewacja wolna od tzw. „Efektu biedronki”.
- Brak uszczelnień przy ościeżnicach i obróbkach blacharskich – styki tych elementów z ociepleniem muszą być wypełnione materiałem uszczelniającym – impregnowaną taśmą rozprężoną lub uszczelniaczem. Brak uszczelnienia powoduje utratę szczelności budynku i może być przyczyną zawilgocenia w wyniku migracji wody deszczowej pod płyty termoizolacyjne.
