Jakich elektronarzędzi warto użyć do prac budowlanych?

Młotowiertarki, młoty, bruzdownice i odkurzacze zasilane przewodowo wykorzystywane są w pracach konstrukcyjnych, instalacyjnych i wykończeniowych. Ich użytkownikom zapewniają dokładność, komfort i szybkość pracy.

KLASA WAGOWA

Z pracami budowlanymi nieodłącznie związane są młoty i młotowiertarki. Urządzenia te są popularne wśród fachowców i takich pojęć jak udar pneumatyczny czy SDS-Plus, SDS-Max nie ma potrzeby tu wyjaśniać. Jest jednak kwestia, którą warto poruszyć, a dotyczy ona stosowanych określeń „piątka”, „trójka”, „siódemka”, które często pojawiają się, a nie zawsze są zrozumiałe. Chodzi tu o klasę wagową urządzenia czyli upraszczając przybliżoną wagę urządzenia w kg. Taka klasyfikacja jest najłatwiejsza dla znalezienia urządzenia najlepiej dostosowanego do potrzeb użytkownika, zadania do wykonania i ergonomii.

UDAROWY STANDARD

Młotowiertarki i młoty mniejsze gabarytowo, z uchwytem SDS-Plus to kategorie wagowe 2, 3 i 4 kg. Najlżejsze urządzenia posiadają silniki ułożone poziomo. Są one najbardziej popularne na rynku z racji różnorodnej oferty i przystępnej ceny. W większości młotowiertarki te wyposażone są w sprzęgło przeciążeniowe, a pneumatyczny – dokładnie elektro- -pneumatyczny, bo zasilany silnikiem elektrycznym – mechanizm udarowy jest w standardzie. Prym wiodą urządzenia z możliwością podkuwania. Z racji energii 2–3 J możemy wykorzystywać je do lekkich prac powierzchniowych. Możliwość wyłączenia udaru sprawia, że młotowiertarka, po zastosowaniu adaptera, może sporadyczne zastąpić tradycyjną wiertarkę przy mniej precyzyjnych pracach, np. w drewnie czy metalu.
W przypadku klasy trzykilogramowej, mimo podobnej wydajności mechanizmu udarowego i energiach udaru, na poziomie około 3 J, stosuje się już pionowe ułożenie silnika i odporniejsze na intensywną pracę, korbowe przeniesienie napędu dla mechanizmu udarowego. Z racji niewidocznych na pierwszy rzut oka korzyści nie są to produkty cieszące się popularnością. Przekonują się do nich użytkownicy potrzebujący krótszych urządzeń o zwartej konstrukcji, wygodniejszych przy pracy w pozycjach wymuszonych czy też na wysokościach. Następna klasa – 4 kg, to urządzenia, które czasem dostają na wyrost określenie „młot” z racji większych gabarytów i wrażenia, że „zrobią wszystko”. To jednak ciągle „mały SDS” i upakowany ciasno mechanizm o wartości kilku dżuli, ale z silnikiem o większej mocy i z mocniejszym sprzęgłem. Możliwy do przeniesienia większy moment obrotowy i wydajniejszy udar pozwalają na optymalną pracę „czwórek” np. z koronkami pod puszki.

WIERCENIE I KUCIE

Duży SDS czyli SDS-Max to już domena młotów, ale ciągle mogą to być jeszcze urządzenia obrotowe, czyli do wiercenia. Najbardziej popularne są młoty określane jako „kombi”, z możliwością wiercenia i kucia. W tych urządzeniach nie można wyłączyć udaru, a jedynie ruch obrotowy. Dostępne są także młoty tylko kujące, które cechuje nieco niższa waga, idealne przy pracach związanych z przebiciami i wyburzeniami. „Maxy” zaczynają się od „piątek” i kończą na „dziesiątkach”, z prawie wszystkimi pośrednimi liczbami. Bardzo popularne są kilkunastodżulowe wiercąco-kujące młoty w klasie 7 kg. Są to urządzenia często używane przez hydraulików z racji bezproblemowego wiercenia pełnymi wiertłami o średnicach ok. 40 mm, wydajnej pracy z koronkami do ok. 100 mm i wydajnemu udarowi przydatnemu przy odkuciach czy nawet przebiciach wykonywanych dłutami. Powyżej 10–11 kg pojawiają się już raczej młoty tylko kujące i tam uchwyt SDS-Max ustępuje miejsca uchwytowi sześciokątnemu. Młoty te używane są do cięższych prac wyburzeniowych i prac drogowych.

BRUZDA NA GOTOWO

Bruzdownica pozwala na wykonywanie rowków pod instalacje podtynkowe. W zależności od głębokości oczekiwanej bruzdy można wybierać pomiędzy urządzeniami z tarczami od 125 mm średnicy poprzez 150, 180 do 230 mm. Najbardziej popularne są bruzdownice przeznaczone do pracy z dwoma tarczami, które nacinają dwa skrajne rowki wyznaczające przebieg bruzdy. Rozstaw tarcz, dzięki dystansom w formie podkładek może być zmienny. Regulując ich odległość ustala się jednocześnie szerokość planowanego rowka. Po użyciu tradycyjnej bruzdownicy konieczne jest wykonanie dodatkowej czynności – odkucia czy odłamania materiału pomiędzy nacięciami. Wykonać to można przy użyciu dłuta ręcznego, młota udarowego lub młotowiertarki. Dostępne na rynku są także bruzdownice przystosowane do pracy z tarczami wielopłytowymi, wykonujące rowek „na gotowo” bez potrzeby odkuwania. Wyfrezowana w ten sposób bruzda gotowa jest do ułożenia instalacji zaraz po przejściu bruzdownicy. Jest to idealne rozwiązanie dla wykonawców pracujących na większych powierzchniach i potrzebujących powtarzalnej bruzdy o gładkim przebiegu. Do wydajnej pracy bruzdownica potrzebuje efektywnego odciągania pyłu do odkurzacza. Użycie odciągu zwiększa wygodę pracy ze względu na mniejsze ilości pyłu w powietrzu, a także poprawia wydajność i żywotność tarczy diamentowej. Dla zwiększenia efektywności odciągu w pierwszej fazie zagłębiania tarczy bruzdownicy można zastosować metodę „odwrotnego zagłębiania”. Polega ona na podparciu przedniej rolki bruzdownicy i stopniowym docisku tylnej jej części do materiału. Dzięki takiej metodzie pył nie ma otwartego ujścia z przodu urządzenia.

BŁĘDY PRZY PRACY BRUZDOWNICĄ

+ bruzdowanie na pełną głębokość za jednym przejściem w twardych materiałach (kiepskie odprowadzenie urobku – możliwość zniszczenia tarczy lub przeciążenia silnika),
+ zbyt duży nacisk na urządzenie w kierunku posuwu (możliwe przeciążenie silnika),
+ brak stosowania wydajnego odciągu pyłu,
+ stosowanie uszkodzonych bądź zużytych tarcz,
+ wykonywanie zbyt dużej bruzdy w stosunku do potrzeb instalacji (szybsze zużycie tarcz, konieczność użycia większej ilości materiałów wykończeniowych).

DEDYKOWANY ODKURZACZ

Profesjonalne odkurzacze przeznaczone do pracy z elektronarzędziami, zapewniają wygodną, bezpyłową i wydajną pracę. W odróżnieniu od tradycyjnych domowych urządzeń wyposażone są w wydajniejszy system filtracji oraz mają lepsze parametry przepływu powietrza. Dla wymagających użytkowników, pracujących z substancjami czy pyłami szkodliwymi, dostępne są urządzenia do stosowania w warunkach przemysłowych oznaczone klasami L, M, H.

Dla wygodnej pracy z elektronarzędziami należy zwrócić uwagę na odkurzacze wyposażone w elektryczne gniazdo przyłączeniowe. Gniazdo takie to swoistego rodzaju przedłużacz dla elektronarzędzia, z którego chcemy rurą ssącą odciągać pył lub urobek. Dzięki takiemu gniazdu możliwe jest automatycznie włączanie i wyłączanie odkurzacza razem z elektronarzędziem bez potrzeby ciągłego sięgania do wyłącznika. Ponieważ różne elektronarzędzia mogą mieć różną średnicę przyłączeniową, przydatny jest wielostopniowy adapter, będący często w wyposażeniu fabrycznym odkurzacza.

UKŁADY FILTRUJĄCE

Do prawidłowej pracy każdego odkurzacza konieczne jest oczyszczanie filtra (nawet w przypadku automatycznego systemu otrzepywania), wymiana worka (a po pewnym czasie także i filtra) lub opróżnianie zbiornika (wcześniej, nim osłabnie siła ssania). Przy pracy z drobnymi pyłami warto oprócz harmonijkowego filtra głównego stosować także worki (czasem także oferowane przez niektórych producentów membrany), które pełnią rolę dodatkowego układu filtrującego. Obecnie większość filtrów wykonanych jest z włókiem pozwalających na czyszczenie ich pod bieżącą wodą bez ryzyka uszkodzenia. Oprócz pracy z elektronarzędziami większość odkurzaczy przemysłowych czy warsztatowych można wykorzystać do odkurzania suchych pyłów bądź ściągania wody z posadzki.

BŁĘDY PODCZAS EKSPLOATACJI ODKURZACZA

+ brak regularnego czyszczenia filtra,
+ praca z uszkodzonym filtrem lub workiem,
+ długotrwała praca z drobnymi pyłami bez kontroli zapełnienia worka i sprawdzenia szczelności filtra.