Ocieplenie starego domu to jedno z najskuteczniejszych rozwiązań, jeżeli zależy nam na poprawie komfortu cieplnego i zmniejszeniu kosztów ogrzewania. Dodatkowo taki zabieg pozwala odświeżyć wygląd budynku sprzed kilkudziesięciu lat. O skuteczności całego przedsięwzięcia w dużej mierze decyduje wybór odpowiedniej technologii i materiałów, a także decyzja, czy inwestować w ocieplenie starego domu od wewnątrz, czy zewnątrz.
Stare domy zazwyczaj nie są odpowiednio zaizolowane, czemu nie ma się co dziwić, ponieważ po pierwsze kiedyś nikt nie zastanawiał się nad efektywnością energetyczną budynków, a po drugie jeżeli już udało się zdobyć materiały ociepleniowe, były one w większości wątpliwej jakości i na pewno odbiegały od obecnie stosowanych. W takich domach problemem są duże straty ciepła, a także wilgoć, która może prowadzić do poważnych uszkodzeń konstrukcji. Chcąc zapobiec tym niekorzystnym zjawiskom, właściciele szukają sprawdzonych sposobów na ocieplenie starego domu, aby budynek był szczelny, trwały i estetyczny.
Dlaczego warto inwestować w ocieplenie starego domu
Jakie korzyści daje ocieplenie starego domu z cegły i innych materiałów budowlanych?
Przede wszystkim – co jest niezmiernie ważne – zmniejsza straty ciepła, co w praktyce oznacza niższe rachunki za ogrzewanie zimą. Ponadto dobrze dobrana i wykonana izolacja zwiększa komfort mieszkania – w pomieszczeniach nie ma już przeciągów, a ściany są cieplejsze.
Równie ważny aspekt to ocieplenie starego domu a wilgoć – niezależnie od tego, czy decydujemy się na ocieplenie starego domu od wewnątrz, czy z zewnątrz. Kluczowe znaczenie ma właściwe przygotowanie powierzchni i zastosowanie materiałów o odpowiednich parametrach dyfuzyjnych. Prawidłowo wykonana izolacja pozwala na odprowadzenie pary wodnej, minimalizując ryzyko powstawania pleśni i grzybów. Ważne jest także odpowiednie wykonanie parapetów, rynien, opasek drenażowych oraz zapewnienie skutecznej wentylacji pomieszczeń.
Ocieplenie starego domu od zewnątrz – metody i wyzwania
Najczęściej stosowaną metodą jest ocieplenie starego domu od zewnątrz. Rozwiązanie to ma wiele zalet – pozwala zachować pierwotną powierzchnię użytkową pomieszczeń, minimalizuje mostki termiczne i umożliwia całkowite odświeżenie wyglądu budynku. W praktyce proces ten zaczyna się od przygotowania elewacji, wyrównania ubytków w murze i zastosowania odpowiedniego systemu ocieplenia, który zazwyczaj obejmuje styropian, wełnę mineralną lub płyty izolacyjne.
W następnej kolejności jest wykonywana elewacja na starym domu – czyli zewnętrzna warstwa ochronna i dekoracyjna. Najczęściej (ze względu na stosunkowo niskie koszty) stosuje się tynk elewacyjny – najpopularniejszy jest tynk silikonowy. Jednak jeśli mamy inny pomysł na elewację starego domu, to właśnie teraz jest dobry moment, aby go zrealizować. Na rynku jest spory wybór materiałów elewacyjnych – możemy np. wykorzystać drewno, kamień, panele włókno-cementowe lub panele kompozytowe, sprawiając, że nowoczesna elewacja starego domu będzie wyjątkowo atrakcyjna.
Ważne! Elewacja starego domu piętrowego wymaga szczególnej uwagi – należy zadbać o stabilność i przyczepność materiałów izolacyjnych na wyższych kondygnacjach.
Ocieplenie starego domu od wewnątrz – kiedy warto je zastosować
Chociaż izolacja zewnętrza jest preferowana, to czasami ze względów konstrukcyjnych lub formalnych inwestorzy decydują się na ocieplenie starego domu od wewnątrz. Ten sposób sprawdza się w przypadku budynków zabytkowych lub wtedy, gdy elewacja starego domu objęta jest ochroną konserwatorską. W praktyce wykonanie ocieplenia wewnętrznego wymaga zastosowania specjalnych płyt izolacyjnych, które minimalizują ryzyko zawilgocenia ścian. Kluczowe znaczenie ma szczelne połączenie izolacji z istniejącą ścianą, eliminacja mostków termicznych oraz zastosowanie paroizolacji, aby zminimalizować problemy z wilgocią.
Mimo że ocieplenie starego domu od wewnątrz ogranicza powierzchnię użytkową pomieszczeń, to może być korzystnym rozwiązaniem w przypadku ograniczonego budżetu lub braku możliwości ingerencji w elewację zewnętrzną. W połączeniu z wymianą okien i modernizacją ogrzewania można osiągnąć efekty porównywalne z izolacją zewnętrzną, choć proces wymaga starannego zaplanowania i wykonania.
Jak ocieplić stary dom – najczęściej stosowane materiały izolacyjne
Wybór materiału izolacyjnego w dużej mierze decyduje o trwałości i efektywności ocieplenia starego domu. Chociaż trzeba uczciwie przyznać, że oferowane obecnie produkty spełnią najwyższe standardy, to tak naprawdę wybór zależy od indywidualnych potrzeb i założeń inwestora. Jakie materiały są najpopularniejsze?
Styropian EPS – lekki, ekonomiczny i łatwy w montażu. Jego współczynnik przewodzenia ciepła λ wynosi 0,035-0,038 W/(m·K). Styropian jest odporny na wilgoć w standardowych warunkach ścian elewacyjnych i nie traci znacząco swoich właściwości pod wpływem opadów czy wilgoci zewnętrznej. Z tego względu jest najczęściej wybierany do systemów ETICS w domach jednorodzinnych, również tam, gdzie planowana jest nowa elewacja starego domu.
Wełna mineralna – ognioodporna, odporna na grzyby i pleśń, dobrze przepuszczająca parę wodną. Współczynnik λ ≈ 0,035-0,042 W/(m·K). Wełna mineralna jest higroskopijna i może nasiąkać wodą, dlatego przy jej zastosowaniu konieczne jest zapewnienie szczelnej paroizolacji oraz prawidłowe wykonanie elewacji, aby uniknąć problemów z zawilgoceniem warstwy ocieplenia.
Pianka poliuretanowa (PUR/PIR) – materiał nowoczesny i bardzo wydajny cieplnie, który może być stosowany w dwóch formach: natryskowej lub prefabrykowanych paneli.
- Pianka natryskowa najczęściej stosowana jest do ocieplenia dachu, ale można ją również zaizolować ściany. Po natrysku tworzy ciągłą, szczelną warstwę izolacyjną, wypełniając wszystkie nierówności i eliminując mostki termiczne. Współczynnik λ ≈ 0,022-0,028 W/(m·K). Po wyschnięciu piankę należy zabezpieczyć warstwą ochronną – cienkowarstwowym tynkiem, okładziną kamienną lub panelami elewacyjnymi. W przypadku natrysku wewnętrznego piankę przykrywa się płytami kartonowo-gipsowymi lub OSB, które umożliwiają wykończenie ściany.
- Prefabrykowane panele z pianki PUR/PIR to gotowe, sztywne elementy, w których rdzeń stanowi pianka izolacyjna, a zewnętrzna warstwa pełni funkcję ochronną i dekoracyjną. Współczynnik λ ≈ 0,022-0,026 W/(m·K). Panele montuje się jak elementy ścienne, stosuje się je przede wszystkim tam, gdzie liczy się szybki i powtarzalny montaż oraz wysoka izolacyjność przy minimalnej grubości warstwy.
Płyty kompozytowe – wielowarstwowe elementy elewacyjne, w których rdzeń może być wykonany z materiału izolacyjnego (PUR/PIR, styropian, wełna mineralna), a wierzchnia warstwa pełni funkcję ochronną i dekoracyjną (metal, HPL, włókno-cement). Współczynnik λ zależy od rdzenia i zwykle jest wyższy niż w przypadku paneli PIR. Płyty kompozytowe sprawdzają się głównie jako wykończenie fasady wentylowanej i nie zawsze zastępują pełnoprawną izolację termiczną.
Wybór materiału zależy od rodzaju budynku, jego stanu technicznego, wymagań konserwatorskich oraz oczekiwanej trwałości. W budynkach zabytkowych częściej stosuje się ocieplenie starego domu od wewnątrz z wełny mineralnej, natomiast przy standardowych domach najlepsze efekty daje połączenie styropianu, wełny mineralnej, paneli PUR/PIR z nowoczesnym tynkiem elewacyjnym.
