Jakość powietrza w domu ma duży wpływ na nasze zdrowie. Zanieczyszczone powietrze może nasilać objawy alergiczne czy astmę. Dodatkowo spowalnia regenerację organizmu i osłabia odporność. Dlatego warto zatroszczyć się o jak najlepszą jakość powietrza w domu.
RODZAJE WENTYLATORÓW
Na rynku dostępne są różnego rodzaju wentylatory. Mogą one różnić się między sobą konstrukcją i zasadą działania. Jednakże niezależnie od wydajności czy sposobu zastosowania ich głównym zadaniem jest usuwanie z pomieszczeń różnego rodzaju zanieczyszczeń powietrza lub wspomaganie wentylacji grawitacyjnej. W zależności od wymagań obiektu, wentylatory mogą być również wykorzystane do doprowadzania świeżego powietrza do pomieszczeń.
 
Ich rodzaje:
 
1. WENTYLATORY OSIOWE – są 
bardzo proste w konstrukcji, a ich zastosowanie 
ma na celu przetłaczanie 
powietrza o niskim ciśnieniu przez 
krótkie odcinki kanału wentylacyjnego. 
Tego typu urządzenia zazwyczaj montowane są w ścianach czy sufitach, 
a ich najbardziej popularną odmianą 
są wentylatory łazienkowe.
a) wentylatory łazienkowe – ich głównym zadaniem jest usuwanie z łazienki pary wodnej oraz szybka eliminacja nieprzyjemnych zapachów. Największą popularnością do tego typu pomieszczeń cieszą się ciche wentylatory, które swoją pracą nie zakłócają codziennego użytkowania łazienki. Charakteryzują się zazwyczaj estetycznym wyglądem oraz w zależności od wyposażenia mogą posiadać dodatkowe funkcje takie jak: timer (opóźnienie czasowe), higrostat (czujnik wilgotności) czy czujnik ruchu. W niektórych modelach, dzięki zastosowaniu klap zwrotnych zostało wyeliminowane zjawisko cofania się powietrza z powrotem do pomieszczenia. Wentylatory, w których zastosowano silnik na łożyskach kulowych mogą z powodzeniem być montowane na suficie.
			
				
			
			
				b) wentylatory osiowe przemysłowe – tego typu urządzenia znajdują swoje zastosowanie w magazynach czy halach garażowych i innych obiektach, w których ze względu na dużą kubaturę istnieje konieczność transportowania dużych ilości powietrza między poszczególnymi halami lub sąsiednimi pomieszczeniami. Powietrze o niskim ciśnieniu jest przedmuchiwane przez przegrodę wzdłuż osi silnika nie zmieniając swojego kierunku. Tego typu urządzenia występują w bardzo dużym zakresie średnic. Typoszereg zaczyna się nawet od 150 [mm] i u większości producentów sięga nawet 630 [mm]. Dzięki temu urządzenia znajdą swoje zastosowanie w obiektach jak: kontenery po obszerne hale magazynowe.
2. WENTYLATORY ODŚRODKOWE
 
– szczególną grupę wentylatorów 
ściennych do zastosowania w budownictwie 
wielorodzinnym stanowią 
odśrodkowe  wentylatory 
stałociśnieniowe. Stałe ciśnienie 
w układzie wentylacji pozwala na stabilną prace na wszystkich jego 
odcinkach – jest to niezwykle ważne 
zwłaszcza w budownictwie wielomieszkaniowym 
wysokim – gdzie 
do jednego szachtu najczęściej 
podłączonych jest kilka lub kilkanaście 
wentylatorów. Bez względu na zastosowaną ilość wentylatorów 
stałociśnieniowych w jednym systemie 
nie wpływają one wzajemnie 
na swoją pracę.
 
Urządzenia mogą być montowane 
zarówno natynkowo jak i podtynkowo, 
już na etapie prac budowlanych. 
Silniki w zależności od wersji zwykle 
pozwalają na prace dwu- lub trzybiegową. 
Podobnie jak standardowe wentylatory 
łazienkowe, mogą być wyposażone 
w takie funkcje jak: timer czy 
higrostat. Zabezpieczenie przed cofaniem 
się powietrza stanowi wbudowany 
zawór zwrotny.
			
				
			
			
				3. WENTYLATORY KANAŁOWE 
 
 – 
ich niewątpliwą zaletą jest możliwość 
szerokiego zastosowania, zarówno do 
wentylacji ogólnej jak i w roli wspomagającej 
do wentylacji grawitacyjnej. 
Najczęściej są wykorzystywane 
do zapewnienia wymiany powietrza w biurach, restauracjach czy mieszkaniach. 
Montaż stanowi osadzenie bezpośrednie 
w ciągu kanału wentylacyjnego, 
zarówno na odcinku poziomym 
jak i pionowym. Występują zarówno 
w wersjach przyłączeń dopasowanych 
do systemu kanałów okrągłych 
jak i prostokątnych. Mogą też tworzyć 
układy nawiewne we współpracy 
z nagrzewnicami kanałowymi lub współpracować z okapami kuchennymi. 
Wentylatory kanałowe występują 
w bardzo dużym przekroju średnic 
i wydajności. Są ciche, a modele wyposażone 
w silniki EC dodatkowo 
ekonomiczne i trwałe.
			
				
			
			
				
			
				
			
			
				Wentylator kanałowy kuchenny dedykowany jest do pracy z powietrzem o podwyższonej temperaturze. Urządzenie przeznaczone jest do usuwania z pomieszczeń zanieczyszczonego, zadymionego, gorącego powietrza (do 120°C) i oparów tłuszczu, w warunkach wysokich oporów powietrza w systemie. Polecany jest do zastosowania w systemach wentylacji pomieszczeń kuchennych i piekarniczych (w profesjonalnej gastronomii) oraz w pomieszczeniach przemysłowych do usuwania gazów spawalniczych.
			
				
			
			
				
			
				
			
			
				4. WENTYLATORY DACHOWE 
 
 – 
montowane są bezpośrednio na powierzchni 
dachu lub na podstawach 
dachowych jako zakończenie pionu 
wentylacyjnego. Ich konstrukcja 
w zależności od modelu pozwala na 
poziomy lub pionowy wyrzut powietrza. 
Mają szerokie zastosowanie 
zarówno w budownictwie mieszkaniowym, gdzie wspomagają wentylację ogólną, jak i w profesjonalnych rozwiązaniach przemysłowych, gdzie najczęściej montuje się je do wentylacji lokali handlowych, hal przemysłowych, garaży, magazynów i budynków użyteczności publicznej. Ich zaletą jest bardzo łatwa konserwacja i dostęp do podzespołów urządzenia, a zewnętrzne usytuowanie pozwala na uniknięcie bezpośredniego hałasu związanego z jego pracą. Nie istnieje również potrzeba zastosowania kanałów, czerpni i wyrzutni.
			
				
			
			
				
			
				
			
			
				WYDAJNOŚĆ WENTYLATORÓW
 
Po dokonaniu wyboru rodzaju wentylatora 
oraz jego przeznaczenia i zastosowania 
należy  dobrać odpowiednią wydajność urządzenia. Jest to bardzo 
istotne, ponieważ wentylator o za małej 
lub za dużej wydajności może niekorzystnie 
wpłynąć na prace układu 
wentylacji i nie spełni oczekiwań związanych 
z jakością wentylacji. Konieczne 
jest określenie objętości (kubatury) wentylowanego 
powietrza w m3. Obliczeń 
dokonujemy mnożąc: długość x szerokość 
x wysokość pomieszczenia wyrażoną 
w metrach.
 
Wyliczenia parametrów wentylatora dokonujemy 
mnożąc tabelaryczną wartość 
zalecanej krotności wymiany powietrza 
przez wyliczoną kubaturę powietrza. 
Otrzymujemy minimalną, wymaganą 
wydajność wentylatora w m3/h dla danego 
układu wentylacyjnego.
 
Po otrzymaniu odpowiedniej wydajności 
wentylatora przy wyborze należy 
zwrócić uwagę również na spręż, które 
posiada urządzenie w danym punkcie 
pracy. Ponieważ powietrze o wyliczonej 
objętości będzie musiało pokonać 
dodatkowo opory występujące w instalacji. 
Co za tym idzie, jeżeli potrzebujemy 
wentylator o wydajności 3500 m3/h 
nie wybieramy modelu o takim maksymalnym 
wydatku. Zwykle należy się 
tutaj posiłkować wykresami charakterystyk 
wentylatorów przedstawianych 
w kartach katalogowych producentów. 
W późniejszej eksploatacji wydajność 
wentylatorów może być dostosowywana 
za pomocą dedykowanych regulatorów 
prędkości obrotów.
			
				
			
			
				ZASADY MONTAŻU WENTYLATORÓW
Podczas montażu wentylatorów warto postępować zgodnie z instrukcją dostarczoną przez producenta. Ponieważ bardzo często mają miejsce błędy związane z ich montażem, co przekłada się na późniejszą pracę układu.
			
				
			
			
				
			
				
			
			
				Co należy zrobić:
 
– zachować odpowiednią odległość 
odcinków przed i za wentylatorem,
 
– zabezpieczyć wlot kanału pionowego 
przed czynnikami zewnętrznymi,
 
– zabezpieczyć kanały przed przedostaniem 
się większych cząstek stałych, 
które mogłyby uszkodzić silnik 
lub łopatki wentylatora. Dlatego 
też, na zakończeniach kanałów zwłaszcza 
od strony środowiska zewnętrznego 
warto montować kratki z siatkami 
lub żaluzjami grawitacyjnymi,
 
– zapewnić swobodny dostęp każdego 
wentylatora (kanałowego czy dachowego) do powietrza, dzięki temu 
unikniemy montażu przepustnic bezpośrednio 
przy wentylatorach lub obudowywania 
wentylatorów dachowych.
 
Istotne uwagi dotyczące miejsca montażu:
 
 
– wentylatory montujemy w punkcie 
maksymalnie oddalonym od źródła 
świeżego powietrza (okna, drzwi),
 
– wentylatory montujemy możliwie najdalej 
od podłogi (ciepłe zużyte powietrze 
zbiera się pod sufitem).
 
Przy wyborze wentylatorów warto mieć 
na uwadze poniższe zalecenia:
 
– należy sprawdzić parametry wentylatora 
dotyczące hałasu  określane 
zazwyczaj jako głośność lub poziom 
ciśnienia akustycznego – wyrażane 
w dB(A). Wartość im niższa, tym 
większy komfort przy późniejszym 
użytkowaniu wentylatora,
 
– dobrać odpowiednią wydajność wentylatora 
do kubatury pomieszczenia 
oraz krotności wymian powietrza, która 
powinna być w nim zapewniona,
 
– przeznaczenie wentylatora dla konkretnego 
pomieszczenia (np. do 
kuchni należy wybrać model z możliwością 
pracy z powietrzem o wysokiej 
temperaturze, w kabinach prysznicowych 
zaś sprawdzi się wentylator niskonapięciowy 
12V),
 
– stosowanie modeli z zaworem zwrotnym 
w celu zapobiegania niekontrolowanemu 
napływowi powietrza do 
wnętrza pomieszczenia,
 
– odpowiednie dobranie średnicy 
wentylatora przy wentylatorach kanałowych 
– zastosowanie właściwego 
przewodu wentylacyjnego.