Na co zwrócić uwagę podczas prac ociepleniowych

Ocieplenie budynku to podstawowy etap prac jaki należy wykonać i od którego zależą późniejsze koszty ogrzewania. Dobrze by było jakby koszty były niewielkie, a komfort mieszkania bardzo wysoki. By taki cel osiągnąć, należy już na etapie projektu zaplanować optymalne rozwiązania.

WYMAGANIA PRAWNE I NORMY

Spełnienie minimalnych wymagań prawnych, które z dniem 1 stycznia 2021 r. weszły w życie, wymaga zastosowania solidnej warstwy ocieplenia dla wszystkich elementów narażonych na wychłodzenie (lub przegrzanie): ściany zewnętrzne, podłogi na gruncie, stropy nad ogrzewanymi pomieszczeniami, ściany fundamentów, itp. Rodzaj i grubość płyt styropianowych jakie będą chroniły budynek uwzględnia się już na etapie projektowania.
Obecnym standardem ocieplenia ścian zewnętrznych dla nowo budowanych domów, które można nazwać mianem budynku energooszczędnego jest 20 cm warstwa styropianu grafitowego o współczynniku (lambda) = 0,031 W / mK. Podobnie jest w przypadku podłóg na gruncie, chociaż tutaj grubość izolacji o takim samym współczynniku wynosi zazwyczaj 15 cm. Z kolei w przypadku stropów lub dachów jest jeszcze więcej, a grubość ocieplenia sięga niejednokrotnie ponad 30 cm.
Projekt budowlany to nic innego jak gotowy przepis na wymarzony dom, ale też taki, który będzie komfortowy i tani w ogrzewaniu, dlatego by osiągnąć przyjęte założenia dotyczące zapotrzebowania budynku na energię, nie należy zamieniać materiałów lub zmniejszać ich grubości.

Korzyści z zastosowania optymalnej izolacji cieplnej:
+ mniejsze zużycie energii – skutkuje mniejszymi rachunkami za ogrzewanie, większymi oszczędnościami przez sezon grzewczy trwający w Polsce ponad pół roku, co w wymiarze kilkudziesięciu lat eksploatacji daje pokaźne kwoty oszczędności,
+ odporność budynku ocieplonego na szybkie wychłodzenia w zimie i przegrzewania podczas upałów – ogromny wpływ na komfort użytkowania przy krótkotrwałych (kilkudniowych) spadkach temperatur w okresie wiosennym lub wczesnojesiennym,
+ komfortowe warunki użytkowania – stabilność utrzymywanej wewnątrz temperatury na wszystkich powierzchniach (podłogi, ściany wewnętrzne, itp.),
+ zdrowy i przyjemny mikroklimat wewnątrz budynku – wymienniki ciepła (grzejniki) pracują na niższych temperaturach, nie wysuszają powietrza i nie powodują cyrkulacji powietrza powodującej dyskomfort mieszkańców i co najważniejsze transport kurzu, roztoczy i rozmaitych alergenów. Przy nieocieplonych budynkach grzejniki pracują na wyższych temperaturach by osiągnąć dostateczną temp. wewnątrz pomieszczeń. Tym samym wysuszają powietrze i wprowadzają go w ruch. Suche powietrze transportuje alergeny i wysusza śluzówki, powodując dolegliwości dróg oddechowych,
+ mniejsze zużycie nieodnawialnych nośników energii (węgiel kamienny, gaz, olej opałowy, itp.),
+ mniejsza emisja zanieczyszczeń – głównego powodu smogu, dbanie o środowisko.

Zastosowanie odpowiedniej izolacji cieplnej jest podstawową czynnością poprzedzającą, montaż zaawansowanych technologicznie urządzeń grzewczych (kotły gazowe, pompy ciepła, klimatyzatory), wentylacyjnych (rekuperatory z wymiennikami ciepła). Budynek o dużym zapotrzebowaniu na energię do ogrzewania potrzebuje zainstalowania urządzenia grzewczego o większej mocy. Im większa moc urządzenia grzewczego tym większe koszty jego zakupu i późniejszej eksploatacji.

KOMPLETNY SYSTEM OCIEPLEŃ

Wybierając materiały do ocieplania ścian zewnętrznych należy wziąć pod uwagę fakt, że powinien to być kompletny system ociepleń objęty dokumentem o nazwie: Krajowa (lub Europejska) Ocena Techniczna i pochodzić od jednego producenta. Inwestor ma wówczas gwarancję kompatybilności poszczególnych składników, tzn. że produkty zostały sprawdzone w ramach wielu badań aprobacyjnych, a ich zastosowanie zgodnie z projektem i zaleceniami wykonawczymi będzie trwałe i efektywne przez długi okres użytkowania. Kompletny System Ociepleń jest objęty w/w dokumentami, a dodatkowo posiada rekomendacje wydane np. przez Instytut Techniki Budowlanej. Taka metryka pochodzenia zapewnia o kompatybilności i wzajemnym dopasowaniu ze sobą poszczególnych składowych systemu: styropian, tynki, kleje, preparaty gruntujące, siatki, itp.

Checklista prac ociepleniowych, czyli jak uniknąć błędów przy ocieplaniu ścian zewnętrznych:
+ stosowanie kompletnego systemu producentów – systemowe rozwiązanie posiada krajową lub europejską ocenę techniczna (KOT, EOT), tylko jako spójny zestaw materiałów, po przeprowadzeniu odpowiednich badań. Współdziałanie produktów pochodzących różnych systemów nie jest zbadane. Zastosowanie materiałów nie wchodzących w skład systemu jest najczęściej powodem oddalenia ewentualnych roszczeń z tytułu reklamacji,
+ zabezpieczenie robót elewacyjnych – stosowanie siatek ochronnych na rusztowaniach, które ograniczają oddziaływanie warunków atmosferycznych na wykonywane prace. Ważne podczas przyklejania styropianu szarego,
+ sprawdzenie powierzchni na której będzie mocowane ocieplenie – brak oceny geometrii ścian: ich nierówności oraz odchylenia od pionu, wiążą się ze zwiększonym zużyciem zaprawy klejącej, a nawet ze zróżnicowaniem grubości płyt termoizolacyjnych,
+ przygotowanie podłoża przed przyklejeniem płyt – przyklejanie płyt styropianowych powinno być zawsze poprzedzone przygotowaniem podłoża (oczyszczenie z kurzu, luźnych cząstek, usunięcie starych kruszących się tynków, itp.), wykonanie gruntowania preparatem gruntującym, szczególnie dla podłoży bardzo nasiąkliwych w celu zmniejszenia chłonności,
+ nakładanie kleju zgodnie z instrukcją – klejenie płyt poprzez nałożenie kleju metodą pasmowo-punktową lub na całą powierzchnię płyty. Nieprzestrzeganie powyższych zaleceń może powodować osłabienie przyczepności. Niepodparte krawędzie płyt uginają się, co utrudnia prawidłowe wykonywanie kolejnych etapów prac, skutkując brakiem trwałości całego układu ociepleniowego,
+ przyklejanie płyt termoizolacyjnych z przewiązaniem – co dotyczy zwłaszcza krawędzi budynków. W efekcie na elewacji mogą później pojawić się pęknięcia. Płyty muszą być układane na mijankę, każdy kolejny rząd z przesunięciem krawędzi, najlepiej o połowę długości płyty,
+ stosowanie listew i profili kątowych – obowiązkowo przy obróbce otworów okiennych i drzwiowych, przy wszystkich narożnikach bryły budynku i w miejscach, gdzie następuje zmiana grubości. Szczególnie ważne są też miejsca strefy cokołowej, gdzie część elewacji zazwyczaj w strefie cokołu zmienia grubość izolacji (listwy z kapinosem),
+ odpowiednie zakłady siatki zbrojeniowej – brak zachodzenia na siebie kolejnych pasów siatki zbrojącej może być przyczyną podłużnych pęknięć na elewacjach. Pasy siatki muszą zachodzić na siebie na około 10 cm, tworząc ciągłą warstwę zbrojącą,
+ zbrojenie diagonalne, w narożach otworów okiennych i drzwiowych – to bardzo ważny detal zbrojenia w narożach w postaci ukośnych pasów z siatki wklejanych pod kątem 45⁰ (względem pionu/poziomu) – ich brak może być przyczyną powstawania ukośnych pęknięć w tych miejscach,
+ wypełnianie szczelin i nieciągłości izolacji pianą uszczelniającą PVC – niedopuszczalne jest wypełnienie ewentualnych szczelin na połączeniach płyt styropianowych zaprawą klejącą cementową. Spoiny z zaprawy stają się mostkami termicznymi. Błąd taki ujawnia się także w postaci plam na elewacji. Szczeliny zaleca się uzupełnić pianką poliuretanową,
+ wyrównanie warstwy izolacji przed wykonaniem warstwy zbrojonej – zabieg ma na celu usuniecie ewentualnych nierówności powstałych podczas przyklejania. Dodatkowo może też zwiększać przyczepność kleju do zatapiania siatki. Może wpływać na trwałość i estetykę elewacji. Przetarcie izolacji może być wykonane za pomocą mechanicznych urządzeń do szlifowania z odciągiem pyłu lub ręcznych tarek, a pozostałości po szlifowaniu można usunąć za pomocą odkurzacza przemysłowego,
+ poprawność osadzenia łączników mechanicznych (kołków) – jeśli ich zastosowanie jest wymagane w projekcie, to należy stosować technikę montażu chowającą talerzyk kołka w warstwie izolacji, gdzie następnie otwór montażowy zostanie zamknięty zaślepką styropianową. W innym przypadku powstaje niejednorodne podłoże, które będzie odróżniać się od pozostałych części elewacji tzw. efekt biedronki.
+ brak uszczelnień przy ościeżnicach i obróbkach blacharskich – styki tych elementów z ociepleniem muszą być wypełnione materiałem uszczelniającym – impregnowaną taśmą rozprężna lub uszczelniaczem. Brak uszczelnienia powoduje utratę szczelności budynku i może być przyczyną zawilgocenia w wyniku migracji wody deszczowej pod płyty termoizolacyjne.