Olejowanie podłogi drewnianej, podobnie jak jej lakierowanie, jest konieczne, by nawet przez długie lata drewno zachowało swój atrakcyjny wygląd. Podłogi z litego drewna, mimo że należą do najtrwalszych, wymagają bowiem odpowiedniej konserwacji.
Naturalne drewno jest podatne na uszkodzenia mechaniczne, nie jest też całkowicie odporne na działanie wilgoci czy wnikanie plam różnych substancji. To dlatego producenci drewnianych podłóg zabezpieczają je już na etapie produkcji. Fabrycznie naniesiony środek gwarantuje niezniszczalność posadzek przez długie lata. Powłoka pokrywająca powierzchnię drewna jest wielowarstwowa, utwardzana za pomocą nowoczesnych technologii. Jednak nawet fabrycznie zabezpieczone drewniane podłogi wymagają po jakimś czasie użytkowania odnowienia. Po całkowitym zdarciu powierzchni zewnętrznej, a następuje ono w wyniku cyklinowania podłogi, trzeba ją na nowo pokryć środkiem zabezpieczającym. Nadal też wielu inwestorów decyduje się na zakup parkietów czy desek podłogowych w stanie surowym i zabezpieczanie posadzki dopiero po jej ułożeniu. W obu przypadkach coraz częściej sięgamy po naturalne środki – miejsce lakierów i bejc zajmują woski i oleje. Podłoga z drewna zaolejowanego jest też na topie, ponadto olejowanie parkietu lub desek można wykonać samemu. Tego typu zabezpieczenie podłogi jest rekomendowane dla osób, które są gotowe poświęcić nieco więcej uwagi pielęgnacji i konserwacji. Regularne olejowanie jest konieczne, aby podłoga długo zachowała swój piękny wygląd. Ponadto, jeśli parkiet był wcześniej olejowany, nie można go lakierować. Wówczas konieczne jest jego olejowanie.
Olejowanie podłóg kontra lakierowanie
Olejowanie drewna to alternatywa dla lakierowania, ostatnio często stosowana, bo coraz więcej osób docenia zalety tego typu zabezpieczenia drewnianych posadzek. Lakier tworzy ochronna powłokę jedynie na powierzchni, natomiast olej, w przeciwieństwie do lakieru, głęboko wnika w strukturę drewna, dzięki czemu zabezpiecza je w głębokich warstwach. Ponadto olej, inaczej niż lakier, nie tworzy nieprzepuszczalnej powłoki, dzięki czemu podłoga może oddychać. Nie skleja klepek i desek tak jak lakier, dzięki czemu umożliwia pracę podłogi, eliminując ryzyko odkształcania się parkietu i desek, pęknięć oraz szczelin. Ponieważ olej dociera do najmniejszych szpar, przeciwdziała także skrzypieniu podłogi. Olejowane deski czy parkiet są odporne na łódkowanie, dobrze sprawdzają się przy ogrzewaniu podłogowym. Olejowanie podłogi nie tylko tworzy barierę ochronną dla wilgoci, ale zapobiega jej wchłanianiu w głębokie struktury drewna, a także wnikaniu brudu w drewno. Olej nasyca pory drewna, utwardza je, sprawiając, że woda i para wodna nie wnikają w głąb materiału, ale też wzmacnia również jego odporność mechaniczną. Ten sposób zabezpieczenia zaleca się na powierzchniach narażonych na uszkodzenia mechaniczne – bardzo łatwo jest naprawić uszkodzoną powierzchnię. Łatwość regeneracji zaolejowanego drewna i prostota zabiegów konserwacyjnych są tu więc również dużym atutem. Oleje działają również prozdrowotnie – brak syntetycznej powłoki blokującej pory sprawia, że drewno może swobodnie „oddychać” i odparowywać wilgoć, dzięki czemu tworzy się przyjazny mikroklimat w otoczeniu. Olejowanie parkietu lub podłogi z desek ma również na celu uzyskanie niepowtarzalnych walorów estetycznych. W przeciwieństwie do lakierów po oleju nie tworzy się widoczna powłoka, dlatego olejowana podłoga wygląda bardzo naturalnie, jest matowa, pod palcami wyczuwalna jest struktura drewna, w zależności od zastosowanego oleju może mieć jedynie delikatny satynowy poblask. nasyca pory drewna, utwardza je, sprawiając, że woda i para wodna nie wnikają w głąb materiału.
Jakie środki do olejowania podłóg
Popularność olejowania drewnianych podłóg, sprawia, że producenci oferują szeroką gamę specyfików dopasowanych do różnych zastosowań oraz umożliwiających wykonanie tego sposobu zabezpieczenia drewna nawet samemu. Ze względu na odporność na ścieranie do podłóg, a także schodów stosujemy oleje twarde, wyprodukowane na bazie oleju lnianego i żywic drzewnych oraz substancji przyspieszających utwardzanie. Wybór środka zależy od tego, gdzie znajduje się olejowana powierzchnia i jakie właściwości ochronne chcemy jej zapewnić. W przypadku drewna wewnątrz wystarczy, jeśli olej zabezpieczy powierzchnie przed zniszczeniami mechanicznymi i działaniem wilgoci, gdy drewno jest na zewnątrz na przykład jest to posadzka tarasowa, dochodzi jeszcze konieczność zabezpieczenia go przed działaniem szkodliwych warunków atmosferycznych oraz promieniowaniem UV. Na zewnątrz są stosuje się oleje twardniejące, które zawierająnaturalne lub sztuczne żywice, które po zaschnięciu tworzą powłokę zabezpieczającą drewno przed uszkodzeniami mechanicznymi. Szybko schną, ale zawarte w nich rozpuszczalniki sprawiają, że mają one silny zapach, który ulatnia się w ciągu kilkunastu godzin po olejowaniu. Ich stosowanie w środku wymaga bardzo dokładnego wietrzenia pomieszczenia. Oleje nietwardniejące, produkowane na bazie takich składników jak olej słonecznikowy, tungowy czy olej lniany są bezzapachowe – z powodzeniem można stosować wewnątrz. Umożliwiają przechodzenie pary wodnej i zmiany wilgotności drewna, dzięki czemu tworzą przyjazny mikroklimat w otoczeniu. Mogą one zawierać w swoim składzie sole mineralne, które przyspieszają ich schnięcie. Z tego powodu producenci olejów nietwardniejących często zalecają także późniejsze woskowanie.
Oleje nadają się praktycznie do wszystkich rodzajów drewna. Do drewna iglastego, które jest miękkie, stosujemy olej wzbogacany o żywice, które, twardniejąc, tworzą powłokę zwiększającą odporność drewna m.in. na zarysowania, ścieranie. Do drewna liściastego stosować możemy zarówno oleje wodne, jak i te na bazie rozpuszczalników. Do twardego drewna egzotycznego, a także drewna zaimpregnowanego ciśnieniowo czy też drewna wcześniej już olejowanego wykorzystuje się często oleje wodne. Preparaty tego typu nie wnikają co prawda zbyt głęboko w strukturę drewna, jednak w przypadku drewna wcześnie zabezpieczonego oraz zawierającego w swojej strukturze chroniące je przed czynnikami zewnętrznymi garbniki nie jest to kwestią kluczową.
Można też wybrać olejowoski, które oprócz oleju naturalnego zawierają wosk, np. pszczeli albo twardy wosk carnauba. Mają zalety oleju oraz tworzą warstwę chroniącą parkiet przed zanieczyszczeniami i uszkodzeniami mechanicznymi, np. zarysowaniami. Do tej grupy produktów można też zaliczyć wosk, stosowany w przeszłości środek chroniący drewniane parkiety.
Rodzaj oleju można też dobrać do efektów, jakie chcemy uzyskać. Jeśli drewno ma przybrać ciepły bursztynowy odcień, sięgamy po olej bezbarwny. Są też oleje koloryzujące, zachowujące wyrazisty rysunek słojów, co daje szerokie możliwości aranżacyjne. Przy pracach renowacyjnych można sięgnąć po oleje rozjaśniające.
Na czym polega zabieg olejowania
Olejowanie jest czynnością dość prostą, nie wymagającą żadnych specjalistycznych narzędzi. Polega ono na wtarciu w strukturę drewna substancji oleistej, która konserwuje je i nadaje estetyczny wygląd. Można tę pracę wykonać przy użyciu pędzla, wałka lub rakli, czyli narzędzia służącego do rozprowadzania kleju i usuwania pęcherzyków powietrza czy nadmiaru płynu. Ruchem kolistym, zgodnie z kierunkiem włókien drewna. rozprowadzamy wówczas wylaną porcję oleju. Do ostatecznego wykończenia używamy mopa z padem, który nie pozostawia włókien. Na dużych powierzchniach łatwiej będzie wykonać olejowanie maszyną tarczową z zamocowanym padem, która rozprowadza i wciera olej, zapewniając równomierne nasycenie całej posadzki. W zależności od zaleceń producenta po ok. 10-30 minutach od rozprowadzenia preparatu usuwamy jego nadmiar czystą bawełnianą szmatką. Nanosimy co najmniej 2 warstwy w odstępie kilku godzin. Środek można aplikować na surowe drewno lub wcześniej olejowane, ale zawsze na powierzchnię suchą i odkurzoną. Przed naniesieniem oleju warto zrobić próbę na mało widocznym fragmencie posadzki, gdyż poszczególne gatunki drewna różnie reagują na chemię podłogową. Drewno zaolejowane myje się wodą z dodatkiem płynnego mydła z oleju roślinnego i dodatkowo, zabezpiecza pastą pielęgnacyjną.
